Hukuk Davalarında İstinaf Kanun Yolu
İstinaf, Türk hukuk sisteminde, ilk derece mahkemelerinin verdiği kararların hem maddi vakıa hem de hukuki açıdan denetlenmesini sağlayan bir kanun yoludur. Bu mekanizma, adil yargılanma hakkının korunması ve hatalı kararların düzeltilmesi amacıyla 20 Temmuz 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Henüz çok yeni bir olağan kanun yolu olmasından mütevellit vatandaşlarımızın aklına “istinaf nedir?” vb. istinaf kanun yoluna ilişkin soruların takılması oldukça doğaldır.
İstinafın Tanımı ve Amacı
İstinaf, ilk derece mahkemelerinin nihai kararlarına karşı başvurulan ve bu kararların hem hukuki hem de maddi yönden incelenmesini sağlayan bir kanun yoludur. Bu süreçte, Bölge Adliye Mahkemeleri, yerel mahkemelerin kararlarını denetleyerek, hukuka aykırılıkları ve maddi hataları tespit eder. Böylece, yargılamanın iki dereceli olarak yapılması ve adaletin sağlanması hedeflenir.
İstinaf Başvurusunun Şartları
İstinaf yoluna başvurabilmek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Öncelikle, başvurulan kararın nihai bir karar olması ve kanunen istinafa tabi tutulması gerekir. Malvarlığına ilişkin davalarda, kararın miktar veya değerinin belirli bir sınırı aşması şartı aranır. 2024 yılı itibarıyla, bu sınır 17.830 TL olarak belirlenmiştir. Bu miktarın altındaki kararlar kesin olup, istinaf yoluna başvurulamaz. Ayrıca, istinaf başvurusu, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde yapılmalıdır. Bu süre, hak düşürücü nitelikte olup, sürenin kaçırılması halinde başvuru hakkı kaybedilir.
İstinaf İncelemesinin Kapsamı ve Sonuçları
Bölge Adliye Mahkemeleri, istinaf başvurusu üzerine dosyayı hem hukuki hem de maddi açıdan inceler. Gerekli gördüğünde duruşma yapabilir, yeni delil toplayabilir ve tanık dinleyebilir. İnceleme sonucunda, istinaf mahkemesi genel hatları itibariyle şu kararlardan birini verebilir:
- İlk derece mahkemesinin kararına ilişkin başvuruyu durumun gereklerine göre usulden veya esastan reddedebilir.
- Kararda hukuka aykırılık veya maddi hata tespit ederse, kararı kaldırarak davayı yeniden görebilir ve yeni bir hüküm verebilir.
- Kararı düzelterek onaylayabilir.
İstinaf mahkemesinin kararları, belirli şartlar altında temyiz edilebilir. Ancak, temyiz edilemeyen hallerde, istinaf mahkemesinin kararı kesinleşir ve infaz aşamasına geçilir.
İstinaf kanun yolu, Türk hukuk sisteminde adaletin sağlanması ve hatalı kararların düzeltilmesi açısından önemli bir mekanizmadır. Tarafların haklarının korunması ve yargılamanın etkinliği için istinaf sürecinin doğru ve zamanında işletilmesi büyük önem taşır.
https://www.delilavukatlik.com/post/hukukta-istinaf-kanun-yolu-basvurusu kaynağından alındı.
News
